Mzungu & Scola

We zijn ondertussen alweer 3 weken in het nieuw ziekenhuis, een hele boel nieuwe ervaringen. In de 8 weken dat wij hier verblijven roteren we om de 2 weken over verschillende afdelingen: chirurgie/interne, interne, kindergeneeskunde en obstetrie (verloskunde). Korte stages, maar wel heel veel nieuwe indrukken. Zo heeft AJ haar hoofd al mogen breken over de verschillende interne geneeskunde probleemstukken hier. Daar ze vaak met een suggestie komt in het kader van het beleid, of vaak druk uitoefent op de doktoren en/of verpleegkundigen om de nodige dingen gedaan te krijgen krijgt ze vaak een compliment van de doktoren. En van mij natuurlijk, weet niet wat haar meer doet blozen.. Op dit moment is ze op de afdeling van de zieke kinderen, op het moment van typen gaat ze rond met ballonnen om te trachten de kids een glimlach te schenken.

Zelf heb ik na een verblijf op de 70 patiënten tellende chirurgie/interne afdeling met zeer gevarieerde ziektebeelden de overstap gemaakt naar de verloskamers. Ik ben intussen een geoefend babyvanger, en heb mogen participeren aan menig keizersnede. Toppunt was dat een moeder zo dankbaar was voor de zorg die ik had geleverd bij de bevalling van haar kind, dat ik mocht kiezen hoe het jonge meisje mocht heten. De naam laat zich raden

Naast de verplichte visites en handelingen op de afdelingen, kunnen wij ons in de middag “vermaken” op de grote polikliniek waar allerlei verschillende patiënten komen –van terminale patiënten tot patiënten met kleine schaafwondjes- en op een polikliniek waar de HIV+ en Tuberculose patiënten worden gemonitord. Het is indrukwekkend om te zien dat het bijna fabriekswerk lijkt met het grote aantal patiënten onderhevig aan een combinatie van bovengenoemde ziektebeelden.

In het nieuwe, kleinere Huruma Hospital zijn er genoeg dingen waar wij ons over verbazen. Regelmatig bespreken AJ en papa tijdens de lunch of tijdens het avondeten de patiënten en het beleid betreffende diezelfde patiënten. Dit gaat vaak gepaard met een glimlach of een heftig afkeurend hoofdschudden. Dit klinkt net alsof wij een Sie German-achtig Ubermensch-gevoel hebben ten opzichte van het medisch personeel hier, maar dat is helemaal nicht im Frage. Want vaak komen wij ook tot de conclusie dat wij als mzungu wel makkelijk praten hebben met alle middelen die we tot onze beschikking hebben in Nederland, maar dat wij ook niet altijd 1,2,3 iets zouden (kunnen/willen) veranderen in de zorg hier. Echter, soms zijn we van mening dat ‘ze’ bepaalde diagnostiek of gegevens niet helemaal juist interpreteren, en op subtiele wijze proberen wij dan onze “Nederlandse” invalshoek te ventileren.

Mzungu dus. Blanke. Je hoort het overal waar je komt. Vooral in Mkuu, waar de bevolking nog niet zo gewend is aan blanken als in het voornamelijk op toeristen gerichte Moshi. Soms wordt je er mee aangesproken, vaak hoor je achter je rug als je langs komt lopen als een zoemend, fluisterend geluid: “mzungu mzungu”. Sommige doktoren of verpleegkundigen gebruiken het ook als (dreig- of hulp-) middel. Op de verloskamers, bij kermende vrouwen hoor je soms -vrij vertaald uit het Swahili-: “maak toch niet zoveel lawaai, er is een mzungu bij, wat moet hij wel niet denken”. Of juist: “het komt goed, de mzungu is hier om je te helpen”. Of als lokmiddel, voor kinderen die onder het dekbed blijven liggen, vanwege vermoeidheid of omdat ze verlegen zijn: “kijk eens wat ik heb meegenomen: een mzungu!”. Het went. Hoewel…. Het is een keer voorgekomen in een volgepropte bus dat een lief, klein jongetje heel angstig naar me keek en uiteindelijk keihard begon te huilen. De hele bus begon te lachen. Navraag deed ons leren dat het jongetje nog nooit een mzungu had gezien.

Ik wil graag ook nog de gelegenheid aangrijpen om Scola te beschrijven. Scola is een 19-jarige Tanzaniaanse schone, die als taak heeft om ons onderkomen schoon te houden, de bedden op te maken en waar nodig/gevraagd eten te koken. Vooral dat laatste doet ze heel graag. Maar iemand die in staat is om elke keer weer rijst te laten aanbranden, zwarte pasta te produceren en 4 cm dikke ‘pannenkoeken’ als ontbijt maakt snapt het koken niet helemaal. Maar ondanks dat er geen hap van haar maaltijden wordt gegeten en ze na 3 weken door moet hebben dat we geen prijs stellen op haar kookkunsten geeft niet op. “Scola, can you do my laundry please?” “Lunch?” “No .. Laundry!” “Oh oke, lunch!” “No… I mean.. ach laat ook maar”. Over laundry gesproken, ze houdt wel van initiatief nemen. Zo heeft ze na een week al mijn kleren uit mijn kamer gepakt om te wassen. Incl. schoenen. Met als gevolg dat ik die dag erna in OK-pak op slippers het ziekenhuis in moest omdat ik geen droge kleren meer had. Maar ze bedoelt het allemaal zo goed.. We voelen ons gewoon schuldig omdat we haar geen aangebrande bonen met gebakken banaan (waar je elkaar mee kan dood gooien) laten maken.

Dingetjes:
-op het moment van typen hebben we net gehoord dat we een week mee kunnen vliegen met de “flying doctors”, specialisten van het KCMC die naar plekken in Tanzania gaan waar geen specialistische gezondheidszorg is. Heel gaaf en best spannend. Ik kom hier natuurlijk op terug.
-naast de weekend-tripjes hebben we ook een weekend bij Lake Chala gebivakkeerd, waar we naast enkele hiking-tochten vooral hebben genoten van het waanzinnige uitzicht op het meer!
-het eten van Scola is misschien niet om over naar huis te schrijven (hoewel ik dat zojuist letterlijk wel heb gedaan), de eigen gemaakte pizza’s in één van de kleine restaurantjes hier gaan blijkbaar gepaard met het ingrediënt “4cm lange gebakken half-dode kakkerlak”.


Badaaayyee!